Phía sau sự phát triển thần tốc của 'gã khổng lồ' BYD
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Lồng bè 'phủ kín' sông Bạch Đằng: Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng nói gì?
Sau hơn một tuần áp dụng Nghị định 168, người dân TP.HCM đã chấp hành tốt hơn khi dừng đèn đỏ và hạn chế việc rẽ phải. Tuy nhiên, việc nghiêm túc tuân thủ quy định này đã dẫn đến tình trạng ùn tắc gia tăng tại nhiều giao lộ, đặc biệt là vào giờ cao điểm. Để cải thiện tình hình, thành phố cũng đang lên kế hoạch nhằm cân bằng giữa an toàn giao thông và lưu thông hiệu quả.Trong khi đó, Hà Nội liên tục nằm trong top những thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới với chỉ số AQI báo động đỏ khiến người dân không khỏi lo lắng. Chỉ còn hơn hai tuần nữa là đến Tết Nguyên Đán, không khí chuẩn bị đã rộn ràng khắp nơi. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế vừa vượt qua khó khăn, liệu thói quen chi tiêu của người dân có thay đổi? Phóng viên Báo Thanh Niên đã có mặt tại chợ Bình Tây, đầu mối bánh mứt lớn nhất miền Nam, để ghi nhận tình hình mua bán những ngày giáp tết.Xu Hướng 24 là chương trình trực tiếp bàn luận về kinh tế, xã hội, được phát trực tiếp từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần trên các nền tảng Báo Thanh Niên. Quý vị hãy để lại bình luận hoặc câu hỏi, chúng tôi sẽ giải đáp ngay trong chương trình.
Điểm đáng chú ý trên Kia Seltos 2024 bản tiêu chuẩn, giá 599 triệu đồng
Thông báo này nhằm thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ về việc đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt cho lương hưu, trợ cấp BHXH.Theo đó, BHXH TP.HCM thông báo lịch chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hình thức tiền mặt từ tháng 3.2025 như sau:BHXH TP.HCM lưu ý nếu ngày chi trả trùng vào cuối tuần (thứ bảy, chủ nhật) hay vào ngày lễ, tết thì việc chi trả sẽ diễn ra vào ngày làm việc tiếp theo.BHXH TP.HCM đề nghị người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH mở tài khoản ngân hàng để nhận tiền qua tài khoản từ ngày 1 hằng tháng.Về việc này, người dân có thể liên lạc với nhân viên chi trả hoặc nhân viên của ngân hàng tại điểm chi trả để được hướng dẫn đăng ký mở tài khoản.Theo thống kê từ BHXH Việt Nam, hiện có hơn 3,3 triệu người trên toàn quốc đang nhận lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng. Riêng TP.HCM có khoảng 260.000 người hưởng các chế độ này, trong đó có gần 80% số người thụ hưởng đăng ký hình thức thụ hưởng chuyển khoản.Trong thời gian qua, đã có nhiều người nhận lương hưu và trợ cấp BHXH qua tài khoản ngân hàng phản ánh về việc họ phải trả phí khi rút tiền, đặc biệt là khi rút ở các cây ATM không thuộc ngân hàng phát hành thẻ hoặc khi thực hiện giao dịch tại quầy.Do đó, có những kiến nghị rằng nhà nước phải miễn phí cho người thụ hưởng chính sách an sinh xã hội khi rút tiền hoặc chuyển khoản.Về việc này, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại nghiên cứu, áp dụng chính sách ưu đãi, miễn, giảm phí dịch vụ thanh toán cho các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội khi mở và sử dụng tài khoản ngân hàng để nhận hỗ trợ từ ngân sách nhà nước.Ngoài ra, theo quy định mới (Thông tư 17 năm 2024 của Ngân hàng Nhà nước), từ ngày 1.1.2025, chủ tài khoản thanh toán sẽ bị tạm dừng thực hiện các giao dịch nếu chưa cập nhật thông tin sinh trắc học. Điều này đã gây ra không ít khó khăn cho người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH cao tuổi.Do đó, BHXH Việt Nam đã đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng hỗ trợ người hưởng cập nhật thông tin sinh trắc học để đảm bảo giao dịch không bị gián đoạn.
Ngày 24.1, Ngân hàng TMCP Bản Việt (BVBank) tăng lãi suất thêm 0,05 - 0,2%/năm ở các kỳ hạn. Ở kỳ hạn 1 tháng, nhà băng này đưa lãi suất ở mức 3,95%/năm, 2 tháng 4%/năm, 3 tháng 4,15%/năm, 6 tháng 5,45%/năm, 12 tháng 6,05%/năm và mức cao nhất là 6,45%/năm ở kỳ hạn 24 tháng. Cake by VPBank điều chỉnh tăng lãi suất huy động tại nhiều kỳ hạn với mức tăng 0,1 - 0,4%/năm. Trong lần điều chỉnh mới này, kỳ hạn gửi 1 tháng tại Cake by VPBank có lãi suất huy động giữ nguyên ở mức 4,3%/năm; kỳ hạn 2 - 3 tháng có lãi suất là 4,5%/năm, tăng 0,1%/năm so với trước đó; kỳ hạn 4 - 5 tháng giữ nguyên ở mức 4,5%/năm. Cake by VPBank tăng lãi suất huy động kỳ hạn 6 - 11 tháng thêm 0,4%/năm lên mức cao mới là 5,9%/năm. Các kỳ hạn gửi 12 - 18 tháng được Cake by VPBank áp dụng lãi suất 6%/năm, tăng 0,1%/năm. Trong khi lãi suất kỳ hạn 24 - 36 tháng tăng thêm 0,2%/năm lên mức 6,3%/năm. Sau khi điều chỉnh, lãi suất huy động các kỳ hạn 6 - 11 tháng của Cake by VPBank tiếp tục ở mức cao nhất thị trường, khi cao hơn 0,05 - 3%/năm so với các ngân hàng truyền thống. Như vậy, ngân hàng số này tăng thêm lãi suất nhiều kỳ hạn với mức cao nhất lên đến 0,4%, đồng thời khuyến mãi thêm 0,3% cho kỳ hạn từ 6 tháng, nâng tổng mức lãi suất cao nhất mà khách hàng có thể nhận được là 6,6%. Tương tự, một số nhà băng khác cũng tăng lãi suất như Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BaoViet Bank) tăng lãi suất huy động kỳ hạn 6, 7, 8 tháng lên 5,45%/năm, thêm 0,2 - 0,25%/năm. Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) lần thứ hai trong tháng điều chỉnh lãi suất huy động từ 0,1 - 0,2%/năm. Lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng 3%/năm, 3 tháng 3,8%/năm, 6 tháng 5,3%/năm, 12 tháng 5,6%/năm…Các ngân hàng tăng lãi tiết kiệm trước kỳ nghỉ tết kéo dài nhằm thu hút lượng tiền lương thưởng. Từ đầu tháng 1 đến nay, có hơn 10 ngân hàng tăng lãi suất hút vốn trên thị trường. Mức lãi suất kỳ hạn 1 tháng cao nhất hiện nay là 4,3%/năm của MBV, Nam A Bank, KienLongBank; mức 4,2%/năm là Vietbank; mức lãi suất 4,1%/năm thuộc về MSB, NCB, DongABank; mức 4%/năm thuộc về IVB, OCB… Theo dự báo của VNDIRECT, lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng bình quân có thể tăng thêm khoảng 0,3% đạt mức từ 5,2% đến 5,3%/năm vào cuối năm 2025. Điều này phản ánh nhu cầu tăng vốn huy động của các ngân hàng nhằm đáp ứng yêu cầu vốn tối thiểu theo chuẩn Basel II và hỗ trợ các hoạt động cho vay khi nền kinh tế phục hồi.Hết hôm nay (24.1), các ngân hàng nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài từ ngày 25.1 đến hết ngày 2.2. Tuy nhiên, khách hàng có tiền gửi trong giai đoạn này lưu ý để tránh mất lãi. Theo quy định của một số ngân hàng hiện nay, đối với sổ đến hạn tất toán trong dịp lễ tết sẽ được tính lãi khác với bình thường. Chẳng hạn, Vietcombank quy định "trường hợp ngày đến hạn của khoản tiền gửi có kỳ hạn trùng với ngày lễ, ngày Tết hoặc ngày nghỉ khác theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, ngày đến hạn được chuyển sang ngày làm việc tiếp theo đầu tiên của Vietcombank và được hưởng mức lãi suất của kỳ hạn đang áp dụng cho khoản tiền gửi có kỳ hạn. Vietcombank thực hiện chi trả gốc và lãi tiền gửi có kỳ hạn vào ngày đến hạn này".Với đặc thù là ngân hàng thuần số, đại diện Cake by VPBank cho biết ứng dụng hoạt động 24/7. Bất cứ lúc nào khách cần giao dịch thanh toán, chuyển khoản, lì xì, mở sổ tiết kiệm chỉ mất vài giây. Khách hàng có thể mở mới sổ tiết kiệm trong dịp tết để có mức lãi cao. Dịch vụ mở thẻ tín dụng, ứng nhanh một khoản tiền để chi tiêu tết... đều có thể giao dịch trực tuyến trên Cake by VPBank với tốc độ phê duyệt chỉ vài phút. Đặc biệt, từ ngày 20.1 đến 28.2, Cake by VPBank tặng thêm 0,3% lãi suất cho tất cả các khoản tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên. Bên cạnh đó, khi gửi tiết kiệm từ 2,5 triệu đồng, khách hàng sẽ được tặng 5 lượt 5 lượt rút lì xì hái lộc đến 888.000 đồng.
Người bán vé số dạo 'sang chảnh' nhất Việt Nam
Theo thông tin từ Văn phòng Thông báo và Điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh dịch tễ và kiểm dịch động, thực vật Việt Nam (Văn phòng SPS Việt Nam), chỉ trong hơn 1 tháng đầu năm nay, EU đã gửi 12 cảnh báo về các sản phẩm nông sản, thực phẩm xuất khẩu từ Việt Nam vi phạm quy định về an toàn thực phẩm. Trong số này có 3 cảnh báo liên quan đến 3 lô hàng thanh long của 3 doanh nghiệp tại Tiền Giang và TP.HCM bị phát hiện có dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng cho phép.Cụ thể, các hoạt chất có dư lượng vượt ngưỡng cho phép được phía EU cảnh báo gồm: Pyraclostrobin vượt 0,050±0,025mg/kg, Dithiocarbamates vượt 0,15mg/kg, Forchlorfenuron vượt 0,023±0,012mg/kg, Propiconazole vượt 0,029±0,015mg/kg, Thiamethoxam vượt 0,10±0,05mg/kg, Dithiocarbamates vượt 1,2± 0,60mg/kg. Trong khi đó, theo quy định an toàn thực phẩm của EU, mức dư lượng tối đa cho phép chỉ từ 0.01 - 0.05 mg/kg. Theo ông Ngô Xuân Nam, Phó giám đốc Văn phòng SPS, thanh long xuất khẩu vào EU hiện đang bị áp dụng tần suất kiểm tra tại cửa khẩu. Các lô hàng xuất khẩu phải có giấy chứng thư kết quả phân tích dư lượng thuốc trừ sâu.Ngoài ra, EU quy định 6 tháng 1 lần sẽ họp để xem xét mức độ khắc phục vi phạm an toàn thực phẩm của các nước nhập khẩu.Ông Nam bày tỏ lo ngại, nếu như các doanh nghiệp xuất khẩu không có biện pháp kiểm soát chất lượng trước khi xuất khẩu, thời gian tới nếu tiếp tục phát hiện các vi phạm tương tự thì quả thanh long nhiều khả năng sẽ bị nâng tần suất kiểm tra lên 50%. Khi đó, doanh nghiệp sẽ chịu thêm rất nhiều chi phí, rủi ro trong xuất khẩu thanh long sang EU.Chia sẻ với Thanh Niên, đại diện một doanh nghiệp ở Bình Thuận chuyên xuất khẩu thanh long sang EU cho biết, các hoạt chất thuốc trừ sâu EU cảnh báo trên trái thanh long lặp lại trong nhiều năm trở lại đây. Đây đều là những hoạt chất được sử dụng khá phổ biến để dùng trị một số loại nấm, bệnh trong quy trình canh tác thanh long. Nguyên nhân dư lượng vượt ngưỡng cho phép có thể là do các nhà vườn chưa tuân thủ đúng thời gian cách ly sau khi sử dụng các hoạt chất này so với mốc thời gian thu hoạch trái hoặc chưa xử lý kỹ trước khi xuất khẩu.Vị đại diện doanh nghiệp này cũng khẳng định, EU là thị trường rất khắt khe về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, để làm hàng cho thị trường này thì doanh nghiệp bắt buộc phải có vùng liên kết, kiểm soát chặt chẽ khâu sản xuất. Còn nếu doanh nghiệp đi mua thu gom từ nhiều vùng nguyên liệu khác nhau thì xác suất "dính" vi phạm cảnh báo dư lượng rất cao.Trước đó, trong năm 2024, EU đã có 114 cảnh báo hàng hóa, nông sản Việt Nam vi phạm quy định an toàn thực phẩm, cao gấp 2 lần so với năm 2023. Trong đó, thanh long có 7 cảnh báo vi phạm có dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng cho phép.